با اینکه سهم مهارت آموزی در ایجاد اشتغال بر کسی پوشیده نیست اما سهم آن از بودجه آموزشی سال آینده کشور فقط 1.35 درصد است.

به گزارش روابط عمومی سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور به نقل از خبرگزاری ایرنا، سهم بودجه آموزشی در لایحه بودجه 1397 که از سوی رئیس جمهوری به مجلس شورای اسلامی تقدیم شده است،562 هزار و 539 میلیارد و 229میلیون ریال است که از این میزان فقط 1.35درصد یعنی هفت هزار و 593 میلیارد و 642میلیون ریال سهم سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور است.

در بودجه آموزشی کشور سهم وزارت آموزش و پرورش 63.97 درصد، دانشگاه جامع علمی – کاربردی 0.46 درصد، دانشگاه فنی و حرفه ای 1.32 درصد، وزارت علوم،تحقیقات و فناوری بدون دانشگاهها 2.43 درصد و دانشگاههای کشور 30.48 درصد است.

این در حالیست که در بند «ز» ماده 4 قانون برنامه ششم دولت مکلف شده است برای رسیدن به رشد و توسعه اقتصادی بر پایه عدالت نسبت به اعمال سیاست های اشتغال زایی، مهارت افزایی و ارتقای دانش حرفه ای و حمایت از مشاغل کوچک خانگی و دانش بنیان مبتنی بر سند ملی کار شایسته حداکثر تا پایان سال اول اجرای قانون برنامه تهیه و اجرایی کند.

همچنین در بند «ت» ماده چهار قانون برنامه ششم آمده است: افزایش مهارت و تخصص نیروی کار به ویژه تا مقاطع کارشناسی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی با ارائه آموزشهای مهارتی، تخصصی و فنی و حرفه ای با استفاده از ظرفیت های خدمت زیر پرچم و کارورزی دانشجویان دولت مکلف است در سه ماهه اول هر سال گزارش اجرای این بند را به کمیسیون های برنامه و بودجه و محاسبات و آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی ارائه کند.

در جزء هفت بند «الف» ماده 27 قانون یاد شده آموزش 100 هزار نفر از روستاییان و عشایر به عنوان پیشرو و تسهیل گر در زمینه برنامه ریزی محلی، توسعه فعالیت های اقتصادی و برنامه های فرهنگی، بهبود خدمات رسانی، جلب مشارکت های مردمی و نظارت بر اثر بخشی طرحهای دستگاههای اجرایی مورد تاکید قرار گرفته است.

همچنین در بند «ب» ماده 65 قانون برنامه ششم دولت موظف شده است به منظور افزایش سهم مهارتی در نظام آموزشی کشور با رویکرد تحقق اقتصاد مقاومتی و اقتصاد دانش بنیان در طول اجرای قانون برنامه از طریق بازنگری و اصلاح ساختار نظام اداری دانشگاهها و مراکز آموزش عالی و افزایش منابع و تجهیزات نسبت به افزایش سهم دانشگاه فنی و حرفه ای و دانشگاه جامع علمی-کاربردی در نظام آموزشی کشور اقدام و تجهیزات آموزشی هنرستانها ,آموزشکده ها و دانشکده های فنی و حرفه ای را به روز کند.

به نظر می رسد اهداف برنامه های ششم توسعه حقیقت رسیدن به شرایط مطلوب به لحاظ افزایش آموزش های مهارتی را ترسیم کرده است اما واقعییت های بودجه پیشنهادی 97 نمی تواند این مهم را تحقق بخشد.

تردیدی نیست، که آموزش های مهارتی مبتنی بر فناوری است و تا زمانی که ابزاری نباشد نمی توان این آموزش ها را راهبری کرد.

**سرانه آموزش های مهارتی در کشورها

بررسی های نشان می دهد سرانه آموزشی در کشورهای آفریقای جنوبی 2386 دلار، مالزی 2914 دلار، روسیه 4281 دلار، کانادا 8018 دلار، امارات 8682 دلار، آلمان 15062 دلار، ژاپن 19595 دلار و سوئد 30364 دلار است.

همچنین سرانه آموزشی در کشور ترکیه 3600 دلار و در کشورهای اروپایی 10هزار دلار است.

با این حال سرانه آموزش در ایران شامل کارآموزان سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور 15 میلیون ریال، آموزش های شاخه نظری آموزش و پرورش 20 میلیون ریال، دانش آموزان هنرستان های فنی و حرفه ای آموزش و پرورش 40 میلیون ریال، دانشجویان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری 65میلیون ریال است.

مقایسه رقم های یاد شده بین ایران و دیگر کشورها نشان می دهد که چقدر تفاوت معناداری میان سرانه آموزش در ایران با دیگر کشورها داریم.

در خوشبینانه ترین حالت سرانه آموزش های مهارتی در ایران 350دلار و در آموزش عالی حدود 1600 دلار است.

مقایسه ارقام یاد شده با سرانه ارقام آموزش در دیگر کشورها نشان می دهد متاسفانه موضوع آموزش در ایران نه تنها ضعیف بلکه مورد غفلت واقعی قرار گرفته است و آموزش های مهارتی نیز در سطحی به مراتب ضعیف تر قرار دارند و پگونه می توان با چنین سرانه ای به مهارت آموزی نیروی کار پرداخت و امید داشت که از این وادی نیز اشتغال سامان یابد.

تردیدی نیست،هیچ جامعه ای نمی تواند به توسعه بیاندیشد وقتی که موضوع آموزش را در اولویت های آخر خود قرار دهد.

نگاه به موضوع آموزش در کشور به ویژه آموزش های مهارتی ضعیف است در حالی که مهارت آموزی می تواند بخشی از ضعف های آموزشی که سال ها آن را در حوزه های آموزشی دیگر گذرانده ایم، جبران کند.

اکنون بیش از 50 درصد از جویندگان مهارت را دانشجویانی به خود اختصاص می دهند که طی چهار سال با وجود آموزش در دانشگاه های کشور هنوز برای ورود به بازار کار آماده نیستند.

پیش بینی منابع مورد نیاز جهت تحقق نیازهای آموزشی در طول برنامه ششم برای تحقق رشد اقتصادی و بهره وری نشان می دهد در صورتی که بخواهیم برای 22 میلیون شاغل آموزش های مهارتی را انجام دهیم به ازای هر نفر 50 ساعت به 110هزار میلیارد ریال منابع نیاز است.

این آموزش برای چهار میلیون شاغل به ازای هر نفر 25 میلیون ریال می شود 100هزار میلیارد ریال و آموزش خانواده ها(20میلیون خانوار) هر خانوار 10ساعت حدود یکهزار میلیارد ریال خواهد شد.

همچنین آموزش های مهارتی برای سکونتگاههای غیر رسمی برای 200 هزار نفر مبلغی معادل یکهزار میلیارد ریال نیاز دارد.

تا زمانی که به لحاظ تامین هزینه آموزش های مهارتی در کشور پی نبرده باشیم سخن از مهارت آموزی و اهمیت آموزش مهارت در ایجاد شغل معنایی ندارد.

آموزش مهارت نیاز به ابزارهای لازم دارد و تردیدی تیست بسیاری از رشته های پرهزینه که نیاز به فناوری های نوین دارد، از عهده بخش خصوصی خارج است و هزینه آن باید از سوی بخش دولتی تامین شود.

سرمایه گذاری نیروی انسانی بازگشت سرمایه را به دنبال دارد؛ اگر می خواهیم آینده ای بهتر داشته باشیم، با مهارت آموزی زمینه اشتغال جوانان را فراهم کنیم و اگر می خواهیم زمینه های بروز آسیب های اجتماعی را کاهش دهیم، از امروز باید نگرش خود را به موضوع آموزش تغییر دهیم.

با تخصیص سهم 1.35درصدی بودجه آموزشی به آموزش های مهارتی در سال آتی، در حقیقت این سرمایه انسانی است که نادیده انگاشته می شود.